سازندگان پیراهن کعبه از بعد اسلام تا کنون

نسیم دنا -هانیه برنامنش // شکل فعلی کعبه توحیدی، با اصل و منشاء ابراهیمی آن کاملاً مطابقت دارد. هر چند خانه کعبه در طول تاریخ بارها ویران و دوباره ساخته شده است ولی خود نام کعبه که به معنای مکعب می باشد، ضامن و موید این است که در شکل آن تغییر اساسی روی نداده است. طول این مکعب ۱۲ متر، عرض آن ۱۰ متر و ارتفاع آن ۱۶متر است . رسم پوشاندن این بنای مقدس از زمانهای بسیار قدیم مرسوم، و همواره به عنوان یک سُنت مورد احترام همگان، واقع بوده است.

در نظر اعراب پوشاندن یک بنای مقدس به مفهوم روح داشتن آن و دارا بودن مقام معنوی می باشد. از قدیم رسم بر این بوده که بنای کعبه را با پیراهنی به نام کسوه الکعبه میپوشاندند . هر ساله آن کسوه را عوض می کردند.

اولین کسی که پس از اسلام به کعبه کسوه پوشاند، خود پیامبر (ص) بود . او در جریان فتح مکه این عمل را به انجام رساند و هزینه آن را از بیت المال تهیه کرد و جنس پارچه نیز یمانی بود.

پس از آن در زمان اموی ها وعباسی ها، کسوه کعبه در پایتخت خلافت دوخته شده و به مکه آورده و به کعبه می پوشاندند. پس از عباسی ها نیز این پیراهن از مصر یا یمن فرستاده می شد. ضمناً از زمان خلفای عباسی تا کنون این پیراهن از پارچه ای سیاه و زر دوزی شده با حروف طلایی مزین به آیات قرآن ساخته می شود.

کسوه کعبه از پنج قطعه تشکیل شده که چهار قسمت آن را چهار دیواره و قطعه پنجم هم درب کعبه را در بر می گیرد، که هنگام نصب، وزن این پیراهن به حدود دو تن می رسد.

هر قطعه نیز مزین به آیات به خصوصی از قرآن کریم می باشد، و در فواصل معین عبارات ((یا حی و یا قیوم)) ،((یا رحمن و یا رحیم)) و ((الحمدالله رب العالمین)) با رنگ طلایی دوخته شده است.

درباره نقش ایرانیان نیز آمده است که در قرن ۹هجری قمری یکی از پادشاهان ایرانی به نام شاهرخ میرزا به پادشاه وقت مصر در خواست ساخت این پرده را داد و پادشاه مصر (الملک الظاهر) ضمن استقبال شایسته از ایرانیان، آن را پذیرفت .

شاهرخ میرزا نیز کسوه فوق را که در شهر یزد بافته شده بود به هرات انتقال داد و از آنجا به همراه ۱۰۰ نفر به مصر ارسال نمود . سپس در آن سال به همراه حاجیان مصر به مکه فرستاده شد . در آن زمان بود که پرده ایرانی بر قامت کعبه برافراشته گشت واین افتخار، برای ایرانیان ماندگار گردید .

در زمان قدرت گرفتن حکومت عثمانی ها نیز مدتی این کسوه از استامبول فرستاده می شد اما پس از تضعیف عثمانیها این کار به محمد پاشا حاکم مصر واگذار گردید.

پس از تاسیس و به حکومت رسیدن آل سعود بر سرزمین حجاز، ملک عبد العزیز پادشاه وقت، در سال ۱۳۴۶هجری قمری دستور ساخت کارخانه ای مخصوص تولید پرده کعبه را در شهر مکه داده که تا به امروز این پرده در آنجا ساخته و هر ساله در اول ذی الحجه این پرده طی مراسم خاصی تعویض می گردد.

این کارخانه با داشتن ۴۵۰ کارگر، مراحل مختلف ساخت پیراهن کعبه مانند آماده سازی نخ، پارچه، ملیله کاری، دوخت وتکمیل آن را بر عهده دارد .ملیله کاری آیات قران با نخ طلا و نقره بر روی پارچه ای مشکی در این کارخانه توسط هنرمندان ملیله کار، تماماً دستی انجام می شود.