31630_187همه ما بر این امر واقف هستیم که هر شهروند به عنوان عضو جامعه شهری از حقوق و تکالیفی برخوردار است که می بایست از آگاهی لازم پیرامون آنها برخوردار باشد تا زمینه مشارکت فعال در عرصه های اجتماعی برای وی فراهم شده و بتواند نقش فعال و سازنده ای در جامعه ایفا کند.

بدون شک مطلوب ترین بستر برای شکوفایی فرزندان و کسب آگاهی ایشان از نقش ها و مسئولیت های شهروندی کانون های گرم خانواده است و والدین به عنوان ستونهای اولیه این نهاد، در این زمینه نقشی اساسی دارند.

حق شهروندی تنها یک موضوع سطحی و یا یک اصطلاح به معنای صرف نیست، بلکه به معنی این است که بپذیریم جزئی از یک جمع باشیم و همچنین اینکه این عضویت علاوه بر اینکه مسوولیتی برای ما ایجاد می کند، خود ما را نیز نسبت به جمع دارای حقوقی خواهد کرد.

مقوله شهروندی به معنی مشارکت در سطوح مختلف امور اجتماعی و یا فرایند سهیم شدن در تصمیمات است، چه در سطح فردی و چه در سطح جمعی و گروهی.

آیا تاکنون به این فکر کرده ایم که اگر فرزندمان با زبان کودکی اش از این واژه و لزوم پایبندی به اصول آن بپرسد، باید چه پاسخی با او بدهیم؟

کارشناسان بهترین روش برای توضیح دادن چنین مطالبی به کودکان را استفاده از مثال و تشبیه می دانند، زیرا ذهن کودک ما همچون یک لوح تمیز و آماده، می تواند آنچه را که والدین و حتی سایر افراد جامعه به وی آموزش دهند، بپذیرد.

در زمینه شهروندی و حقوق شهروندان نیز ما باید به کودک و با زبان بی آلایش خودش بیاموزیم که شهروندی یعنی نظم، و نیز به او یاد دهیم که باید حقوق دیگران را رعایت کنی تا حقوق خودت رعایت شود.

به عنوان مثال به او بگوییم در صف نان و اتوبوس و هنگام خرید کردن از فروشگاه ها یا سوار شدن در مترو، اتوبوس و تاکسی، پشت سر آخرین نفر قراربگیری . . . .

به آنان یاد دهیم شهروندی یعنی اگر ماشین های جمع آوری زباله روز و ساعت مشخصی به در منازل ما می آیند، همان زمان تعیین شده زباله ها را در نایلون های مخصوص بیرون بگذاری.

. . . شهروندی یعنی تو در محیط مدرسه، هنگام پایین آمدن از پله ها و تعطیلی مدرسه رعایت حال بقیه بچه ها را بکنی.

. . . شهروندی یعنی از گل و شاخه های درختان مراقبت کنی و اگر کسی در حال چیدن گل هاست به او تذکربدهی که این گل ها برای همه افراد است و شما نباید آنها را بچینید.

به طور یقین، این موارد تنها گوشه ای از آن چیزهایی است که ما وظیفه داریم به آنها پایبند باشیم و دیگران را نیز در مسیر رعایت آنها قرار دهیم.

بانوان جامعه به عنوان مادران و اولین پرورش دهندگان نسلهای مختلف جامعه، وظایف سنگین و مهمی بر دوش دارند و مادامی که بذر فرهنگ صحیح شهروندی در بطن جامعه از ابتدا به درستی تربیت شده و به طور مطلوب پرورش یابد، با اطمینان می توان گفت که نگرانی ها از ناهنجاری ها و مشکلات شهری و حتی اجتماعی، به حداقل خواهد رسید.

تمام بایدها و نبایدهای دنیای شهروندی، در یک شعار خلاصه می شود که: “شهر ما خانه ما” ، والبته مشکل اینجا است که بسیاری از ما این جمله کوتاه را تنها در حد و اندازه یک شعار می پنداریم و اگر تمامی اقشار جامعه از بعد عملی به آن بنگرند و در جهت رسیدن به آرمانهای ارزشمند شهری گام بردارند، شاهد ارتقای سطح رفاه، امنیت و رضایت عمومی خواهیم بود.

زهرا زمانی/  رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر یاسوج