فلسفه وجودی دانشگاه آزاد در ابتدای امر با هدف ارتقاء سطح علمی جامعه در زمینه های مختلف و کمک به دیگر مراکز جذب دانشجو،و تعمیم وتوسعه آموزش عالی در اجرای بند ۳ اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در جهت ادامه تحصیل در مقاطع عالی با پیشنهاد عبدالله جاسبی رئیس وقت دانشگاه آزاد ومطرح کردن این پیشنهاد توسط آیت الله هاشمی رفسنجانی خدمت امام خمینی،و متعاقب آن پذیرش این طرح توسط امام(ره) وگذاشتن سنگ بنای اولیه این دانشگاه در سال ۱۳۶۱ آغاز می شود.

باگذشت سنوات چند ساله از تآسیس دانشگاه آزاد تا کنون این دانشگاه را به یکی ازبزرگترین دانشگاه های حضوری جهان از لحاظ کمیت دانشجو تبدیل کرده است،تا در سال ۹۰-۹۱مجموع دانشجویان کاردانی،کارشناسی،ارشد،دکتری حرفه ای وتخصصی با تعداد ۱۵۷۶۳۴۵نفر اعلام می شود،بر این اساس در طی این ۲ سال با افزایش بی حد و حصر کد رشته محلها مخصوصاٌ در مقاطع کارشناسی ارشد،دکتری می توان اذعان کرد که تعداد دانشجویا ن در حال تحصیل در این دانشگاه به تعداد نزدیک به ۲ میلیون نفر رسیده است،الحق والانصاف نباید با نقد مخرب دانشگاه آزاد را نگاه کرد چرا چون با یک رصد میدانی که نیاز به کارشناسی زیادی هم ندارد در جامعه در می یابیم که در یک خانواده که دارای ۴ فرزند می باشد ۲ تن از فرزندان آن خانواده یا در حال تحصیل در دانشگاه آزاد هستند یا فارغ التحصیل این دانشگاه هستند، که خود مشغله های تحصیلی، اقلاٌ باعث به حاشیه نرفتن افراد در برهه ای از زمان می شود،فی الواقع اصل کار مورد تقدیر و تأیید غالب و قاطبه جامعه می باشد که می توان از نمونه های بارزی همچون برند صنعت رباتیک در کشورکه در دست دانشگاه آزاد می باشد اشاره کرد و قس علی هذا.
با ریز شدن در سیستم دانشگاه آزاد به مواردی بر می خوریم که سوالاتی برای ما به وجود می آورد ازجمله اینکه«دانشگاه آزاد دغدغه علم دارد،یا غوغای پول»؟
دانشگاه آزاد با جذب دانشجو باعث می شود که به تبع تحصیل دانشجویان نیاز به نیروی کار و کادر اداری داشته باشد که بااستخدام افراد با متر ومعیارهای خود سهم بزرگی در اشتغال در جامعه را ایفاء کرده است البته باید به مواردی همچون عدم استخدام نا متوازن نیروی کار با رشد نامتوازن دانشجو جهت انجام امور اداری دانشجویان و عدم تبعیت دانشگاه آزاد از قانون مدیریت خدمات کشوری جهت استخدام و استفاده از قانون خاص خود در جهت استخدام نیروی کار می توان انتقاد کرد.
در چند سال اخیر با توجه به میزان رشد پذیرش دانشجو و رشد بدون کارشناسی واحدهای دانشگاهی مانند واحدهای علوم تحقیقات در یک استراتژی قوی، «هزینه فایده» اقدام به ادغام واحدهای دانشگاهی آزادباعلوم تحقیقات می کند تا بتوانند در نیروی کار خود تعدیل بوجود بیاورد و بیشتر این هزینه ها تبدیل به سرمایه راکد جهت آماده سازی برای فروش می شود،که این مورد در گزارش تحقیق و تفحص مجلس به عنوان راه اندازی و توسعه واحدها و رشته ها بدون مجوز شورای گسترش وزارتین علوم و بهداشت آورده شده است وعدم توجه به نیازهای زیر ساختی علمی کشور در راه اندازی رشته ها و جذب دانشجو باعث بحرانهایی هم چون اشباع بسیاری از رشته ها و عدم وجود بازار کار می شود،که بیانات مقام معظم رهبری در جمع مسئولان دانشگاه آزاد که صریحاٌ به توسعه بی حد وحصر کمی دانشگاه آزاد اشاره می کند و آن را آسیب می داند و از مسئولان می خواهد به سمت ارتقاء کیفی بروند بر این مهم صحه می گذارد.همین توسعه نابه جای کمی پذیرش دانشجو در مقاطع ارشد و دکتری در بسیاری از واحد ها باعث شده است که دانشجویان در یک انتظار طولانی جهت ثبت پایان نامه و رساله خود که به دلیل عدم ظرفیت اساتید راهنما باعث شده است قرارگیرند.البته در بسیاری از واحدهای دانشگاهی که به دلیل عدم نظارت بر ظرفیت اساتید بسیاری از اساتید کد دار هیاٌت علمی که معلوم نیست از چه سیستمی منبعث شده است با یک ماراتون اقتصادی راهبری پایان نامه گیری،به حقوق و حق الزحمه تعریف نشده ای دست پیدا می کنند با وصف این نکته که غالباٌ با افزایش کمیت بی تردید کیفیت دانش تحت الشعاع و سیر نزولی خواهد داشت. از بسیاری از نقدهای همچون گزینش نیروهای حق التدریس بی ضابطه و گاهاٌ رابطه ای که در بسیاری از واحدهای دانشگاهی در مقاطع کاردانی،کارشناسی ،ارشد وجود دارد نباید گذشت،همچنین عدم تحقق جذب ۵هزارنفری هیئت علمی در هرسال راهم می توان بدان اشاره کرد.
بی راه نیست عدم ارتزاق نسبی یا مطلق دانشگاه آزاد از بودجه دولت و خود کفایی مطلق این دانشگاه با گره خوردن با مشکلات فوق الذکر که عدم نظارت مستمربر تراز نامه های مالی این دانشگاه می باشد.
در آخر اشاره به جمله دانشگاه آزاد مثل خورشید است آیت الله هاشمی رفسنجانی که باعث بسیاری از روشناییهای علمی جامعه شده است که این نور نیز خود من را بی بهره نگذاشت،امید است مدیران با نظارت بهتر و مستمر بر جذب کمی دانشجو بر کیفیت علمی دانشگاه آزاد تاثیربگذارند تا همانگونه که در غالب بندهای اساسنامه دانشگاه آزاد اشاره شده است دغدغه علم را شاهد باشیم نه غوغای مطلق سرمایه اقتصادی.
«خداوندا عقیده ام را عقده ام مصون بدار»