مشارکت مردم ،مسئولان و تصمیمات هوشمندانه دانشگاه علوم پزشکی بستر ساز موفقیت کهگیلویه و بویراحمد درمبارزه با کرونا

آفتاب دنا : در روزهای گذشته خبری در فضای رسانه ای راجع به معرفی کهگیلویه و بویراحمد به عنوان موفق ترین استان در زمینه کنترل بیماری کرونا درکشور از سوی متولیان بهداشت ودرمان کشور منتشر شد که برای آگاهی از کمک کیف فعالیتهای دوران کرونایی دانشگاه علوم پزشکی استان خبرنگار آفتاب دنا سراغ رئیس دفتر و رئیس حوزه ریاست دانشگاه علوم پزشکی استان رفت تا جزئیات تلاشهای مجاهدانه مدافعان سلامت را از وی جویا شود .

آنچه در پی می آید حاصل گفتگوی خبرنگار آفتاب دنا با جناب آقای سید علی اصغر خیبر رئیس حوزه ریاست دانشگاه علوم پزشکی استان کهگیلویه و بویراحمد می باشد که از نظر خوانندگان گرامی می گذرد.

جناب آقای خیبر به عنوان اولین سئوال بفرمائید چگونه استان کهگیلویه و بویراحمد با توجه به مشکلات و موانع و محرومیتها به عنوان موفق ترین استان در زمینه کنترل بیماری کرونا مطرح شده است؟

با سلام و قبولی طاعات و عبادات جنابعالی و مردم شریف استان در ماه مبارک رمضان و تبریک عید سعید فطر آنچه که در استان ما اتفاق افتاده حاصل عوامل مختلفی از جمله: یک کار تیمی موفق ، مدیریت علمی و دلسوزانه، هماهنگی های هدفمند ، همکاری و مشارکت عمومی درون و برون بخشی، فارغ از هیاهوی رسانه ای بوده است که همه این موارد دست به دست هم داده تا این موفقیت حاصل گردد. و امیدوارم که این تجربه خوب به عنوان یک الگوی موفق برای سایر امور و حل مشکلات مشابه مورد توجه کلیه مدیران و اندیشمندان قرار بگیرد.

 به طور خلاصه به مواردی از آنها اشاره می کنم که شامل دو بخش می باشد:

الف- نقش فعالیتهای برون بخشی:

۱- در مرحله اول مدیریت خوب و دلسوزانه استاندار محترم استان ، معاونین و فرمانداران محترم شهرستانهای استان که در همان بدو شروع بیماری با تشکیل جلسات و برنامه ریزی و پیگیریهای مداوم و هماهنگی با مسئولین کشوری در جهت رفع مشکلات و کمبود تجهیزات و تشویق و حمایت از پرسنل بهداشتی درمانی در کنترل و مهار بیماری تلاش ویژه ای به خرج داده اند.

۲- همراهی و حمایت معنوی نماینده محترم ولی فقیه حضرت حجه السلام سید نصیر حسینی ،حضرت آیت الله ملک حسینی نماینده محترم مردم شریف استان در مجلس خبرگان رهبری  و همچنین مسئول محترم دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه و همه ائمه جمعه و جماعات استان که برای اولین بار با تدوین و دستورات شرعی مبنی بر اولویت قراردادن جان و سلامت انسانها بر اجرای برنامه های مذهبی همکاری صمیمانه ای داشته اند و همچنین روحانیون بزرگوار که در تمام مراحل به خصوص در آن شرایط سخت اولیه که مشکلات بسیاری وجود داشته، با آموزش عمومی به مردم و کاهش استرس آنان و در آئین غسل و کفن و دفن بهداشتی متوفیان به علت بیماری کرونا همکاری و از خودگذشتگی فراوانی از خود  نشان داده اند.

۳- مسئولین نظامی و انتظامی و امنیتی , بسیج ,سپاه پاسداران و بسیج جامعه پزشکی که در غربالگری ، قرنطینه کردن افرادمشکوک به بیماری و همچنین در تهیه وتولید وسایل و تجهیزات حفاظتی دست به کارشدند وبسیاری از مشکلات را در همان روزهای اولیه مرتفع نمودند و در ایجاد نظم و امنیت عمومی اقدامات شایسته ای از خود به جا گذاشتند .

۴- نهادها و دستگاه های دولتی و غیردولتی مثل جمعیت هلال احمر ، آموزش و پرورش و شهرداری ها و … که هر کدام در زمینه مأموریت خود تا آخرین نفس پای کار بودند و از هیچ کوششی دریغ نکرده اند.

۵- گروه های مختلف سیاسی،هیات مدیره اتاق بازرگانی، سازمان نظام پزشکی استان و پزشکان ،دندانپزشکان وداروسازان که هر کدام به طرق مختلف به یاری دانشگاه آمدند.

۶-  صدا وسیما، رسانه های محلی،هنرمندان و روابط عمومی ها که در امر آموزش و اطلاع رسانی صحیح و به موقع در آگاه سازی عموم مردم همراه و همگام ما بوده اند.

۷- همکاری نمایندگان و منتخبین محترم مردم در مجلس شورای اسلامی ، خیرین سلامت و فرزندان شایسته استان که در خارج از استان مسئولیت دارند و در رفع مشکلات موجود با تخصیص اعتبار و ارسال تجهیزات لازم دانشگاه علوم پزشکی را یاری نمودند.

۸- مشارکت خوب مردم در اجرای پروتکل های بهداشتی درمانی  و در خانه ماندن و رعایت فاصله گذاری اجتماعی و همکاری اصناف مختلف که با تعطیلی کسب و کار خویش در کنترل بیماری نقش بسزایی از خود نشان داده اند. اما  عامل اصلی این موفقیت کسی نبود جزء خود مردم.

ب- نقش فعالیت های درون بخشی (دانشگاهی)

و در اینجا لازم بود با توجه به نقش محوری که دانشگاه علوم پزشکی استان در رابطه با آموزش، مراقبت، پیشگیری و درمان بیماری کووید ۱۹ عهده دار است، به خوبی عمل نماید.

در همان روزهای شروع اپیدمی بیماری در کشورچین، دانشگاه علوم پزشکی استان با تشکیل جلسه هیأت رئیسه زنگ خطر را برای  نیروهای تحت امر خود به صدا درآورد و همه اعضا ء هیأت علمی و پرسنل بهداشتی درمانی به حالت آماده باش در آمدند و اعلام شد این بیماری دیر یا زود به کشور و استان ما نیز وارد خواهد شد و هر کسی باید آگاهانه به وظیفه خود عمل کند.

فعالیت های درون و برون بخشی به صورت برق آسا شروع شده و با مشاهده اولین بیمار مثبت کرونایی در استان فعالیت ها دو چندان گردید. همه نگران کمبود وسایل و تجهیزات حفاظتی، تکمیل تخت های ICU و از همه مهم تر مبتلا شدن پرستاران و کادر درمانی به بیماری بوده اند. تعداد موارد مثبت بیماری روز به روز بیشتر و بیشتر می شد. افزایش تعداد مراجعین با علامت های مشابه به بیماری کرونا مثل سرماخوردگی و آنفلوآنزا و ترس از بیماری به مراکز بهداشتی درمانی و بیمارستانها در حال افزایش بود.

کم کم تعداد تخت های بیمارستانی از بیماران مشابه به بیماران کرونایی پر شده بود. کمبود وسایل حفاظتی جهت پرسنل بیمارستان ها همه را نگران کرده بود و شایعات مختلف توسط مردم دست به دست می شد و کار روز به روز سخت و سخت تر می شد. در اینجا لازم بود که مدیران ارشد دانشگاه برای کنترل اوضاع تصمیم هوشمندانه ای اتخاذ می کردند. به دستور ریاست محترم دانشگاه به صورت مستمر جلسات هیأت رئیسه تشکیل گردید.

جناب آقای دکتر یزدانپناه ریاست محترم دانشگاه که تجربه مسئولیت چند ساله در حوزه بهداشت و درمان را در کارنامه خود داشتند ضمن آرامش به همکاران نگرانی خود را از شرایط بوجود آمده اعلام نموده و وضعیت کنونی را مانند شرایط جنگی اعلام کردند و یادآوری نمودند که همه ما موظفیم از سلامت و جان مردم حفاظت نموده و از هیچ کوششی دریغ ننمائیم.

ایشان همچنین تأکید نمودند که با افزایش تعداد مراجعین به بیمارستان ها در آینده با مشکل جدی مواجه و جوابگوی بیماران نخواهیم بود و باید بار مراجعه به بیمارستان ها کاهش یابد و در اینجا بود که بحث بیماریابی و غربالگری به تبعیت از پروتکل سازمان جهانی بهداشت در دستور کار قرار گرفت.

درزمینه غربال گری بویژه در ورودی شهرهای استان چه اقداماتی دانشگاه علوم پزشکی انجام داد؟

اولین غربالگری جاده ای در کشور در ورودی شهرهای یاسوج، گچساران و دهدشت به وسیله تب سنجی دیجیتال توسط پرسنل خدوم دانشگاه علوم پزشکی با همکاری سپاه پاسداران و جمعیت هلال احمر انجام شد که در ادامه کار، بطور همزمان غربالگری الکترونیکی از خانوارها هم از طریق سامانه سیب نیز صورت گرفت.

 بیماریابی و غربالگری در شهرستان های استان افزایش پیدا کرد به طوری که در مرحله اول و دوم بیش از ۹۸ درصد جمعیت غربالگری شدند که بالاترین درصد غربالگری را در سطح کشور داشته ایم و جهت درمان و مراقبت از بیماران، بیمارستان شهید جلیل به عنوان بیمارستان معین استان و بخش هایی از بیمارستان های امام خمینی (ره ) دهدشت و شهید رجایی گچساران به عنوان پذیرش بیماران کرونایی معرفی شدند و همچنین جهت جلوگیری از انتشار بیماری نقاهتگاه های مورد نیاز و مجهز به تخت و امکانات رفاهی جهت رفاه حال بیماران بهبود یافته تدارک دیده شد.

در این موقع نیروهای بهداشت به کمک پرسنل درمانی و بیمارستان ها آمدند. کاری که در آن موقع استان ما را  از سایر استانها متمایز نمود، بیماریابی فعال از طریق نمونه گیری و انجام تست با حجم وسیع از گروه های زیر صورت گرفت:

۱-      خانواده بیماران مثبت کرونایی

۲-      افراد مرتبط و در تماس با بیماران کرونایی

۳-      افراد مشکوک وارده از شهرهای آلوده

۴-      افراد علامت داری  که خود به صورت مستقیم به مراکز مراجعه میکردند.

۵-      نمونه گیری از مراکز تحت پوشش بهزیستی و زندان ها

۶-       افرادی که توسط پزشکان عمومی و  متخصص به مراکز نمونه گیری معرفی می شدند.

۷-      افرادی که دارای علائم بالینی بیماری بوده اند.

۸-      تکرار تست از افراد آلوده و مثبت

۹-      پرسنل مراکز بهداشتی درمانی که در معرض خطر بیماری بوده اند.

تعداد نمونه های گرفته شده در سطح استان افزایش چشمگیری داشت اما به علت نبود آزمایشگاه در استان، مجبور بودیم نمونه ها را به تهران و شیراز ارسال کنیم. اما با توجه به اینکه  ترافیک تست های فرستاده شده به این آزمایشگاه ها بالا بود, جواب ها با تاخیر چند روزه به دست ما می رسید  که در این  بین  نارضایتی های را بدنبال داشت.

با پیگیری های لازم و با قید فوریت جهت رفع مشکل، آزمایشگاه و سی تی اسکن در استان راه اندازی شدند و با این کار، قسمت مهمی از مشکلات مرتفع گردید. بیماریابی، غربالگری، قرنطینه کردن و آموزش به مردم در رأس برنامه های دانشگاه قرار گرفت. و اغلب فعالیت ها در این مسیر هدایت شد تا اینکه روز به روز تعداد افراد مراجعه کننده به بیمارستان ها کم و کمتر می شد و شاهد کاهش چشمگیر تعداد بیماران بدحال و مرگ و میر در استان بودیم و بیماری به نوعی در کنترل نیروهای بهداشتی درمانی قرار گرفت. تا اینکه در سفر قائم مقام وزیر بهداشت و درمان جناب آقای دکترحریرچی به استان و بررسی روند اقدامات انجام شده، ایشان اعلام نمودند: اقدامات انجام شده توسط دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، کاری علمی و قابل تحسین می باشد. و همین امر باعث شد که فعالیت ها با جدیت هر چه بیشتر ادامه یابد تا اینکه طبق اعلام وزارت بهداشت موفق شدیم در مقایسه با کشور کمترین میزان مرگ و میر و ابتلاء را داشته باشیم. همچنین:

۱-  در طی ۵۰ روز گذشته درICU  فقط دو بیمار کرونایی داشته ایم.

۲-  در طی ۴۰ روز گذشته هیچ گونه مرگ و میر ناشی از بیماری کرونا در استان وجود نداشت.

۳-    فعلا از ۹ شهرستان استان ۷ شهرستان باشت، بهمئی، چرام، دنا، گچساران، لنده، مارگون با وضعیت کم ‌خطر  وسفید و دو شهرستان بویراحمد و کهگیلویه در وضعیت با خطر متوسط یا زرد اعلام شده است و هیچ شهرستانی در استان در وضعیت قرمز نداریم. اما در صورت عدم رعایت پروتکل های بهداشنی توسط مردم ممکن است وضعیت تغییر یابد.

شاخص	استان	کشور	جهان
درصد بهبود یافتگان بیمار COVID-19  به ازای هر ۱۰۰هزار نفرجمعیت	۸۸٫۵	۷۸٫۲	۴۲
درصد کشندگی ناشی از  COVID-19	۱٫۴۰	۵٫۴۱	۶٫۲۶
شاخص نمونه گیری  COVID-19 به ازای هر ۱۰۰هزار نفرجمعیت	۱۲۶۴	۱۰۲۳	–
شاخص مثبت بودن نمونه ها COVID-19 به ازای هر ۱۰۰هزار نفرجمعیت	۷٫۹۵	۱۶٫۸۱	–
میزان بروز بیماری در استان  COVID-19 به ازای هر ۱۰۰هزار نفرجمعیت	۸۹٫۹	۱۷۲٫۱۵	–

شاخص های مهم بیماری کوئید ۱۹ در استان کهگیلویه و بویراحمد در مقایسه با کشور و جهان   تا تاریخ ۵/۳/۹۹

این موفقیت ها حاصل نمی شد مگر با همدلی و مشارکت کلیه اعضاء محترم دانشگاه اعم از بهورزان، کارشناسان، نیروهای خدماتی، پشتیبانی، مدیران و مشاوران، اعضا محترم هیات علمی، پزشکان و پرستاران عزیز و بزرگوار.

چه پیشنهادی به مردم در مورد کنترل بیماری دارید؟

ضمن تشکر از مشارکت و همکاری مردم عزیز و بزرگوار استان که در این مدت متحمل زحمات زیادی شدند انتظار داریم به توصیه های بهداشتی توجه نمایند و بدانند که بیماری هنوز در سطح جامعه وجود دارد و ممکن است درصورت عدم رعایت موازین بهداشتی مجدداً بیماری از کنترل خارج شده و خسارات جباران ناپذیری مانند استانهای مازندران و گیلان بوجود آید.

 امیدوارم که مردم با قطع زنجیره انتقال تا زمان شکست بیماری هوشیار و آگاه باشند.

به عنوان آخرین سوال بفرمائید چشم انداز آینده دانشگاه را چگونه ارزیابی می کنید؟

ما هنوز در دانشگاه مشکلات زیادی داریم و این مشکلات ممکن است تا چندین سال هم ادامه داشته باشد.ولی به یاری خداوند متعال همه در تلاشند که این مشکلات به حداقل برسد. و انشاءالله در روزهای آینده پلی کلینیک تخصصی و فوق تخصصی شهید مفتح یاسوج با اعتباری بالغ بر ۲۶ میلیارد تومان و MRI در بیمارستان شهید جلیل یاسوج با اعتباری بالغ بر ۱۱میلیارد تومان و ۶ مرکز بهداشتی درمانی در بویراحمد و گچساران با اعتباری بالغ بر ۴ میلیارد تومان افتتاح خواهند شد. وهمچنین در ماههای آینده در سایر شهرستانهای استان نیز شاهد افتتاح و بهره برداری از چند بیمارستان و مرکز بهداشتی درمانی و خانه  بهداشت خواهیم بود.

 در آخر امیدوارم که برای استانمان افتخاری بیافرینیم و در مقابل مردم مان رو سفید و سربلند شویم.